Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej

Przemoc wobec starszych i nieopełnosprawnych  jest poważnym problem społecznym w skali globalnej. Wpływ na to ma postępujący proces starzenia się społeczeństwa na całym świecie

Najczęstszą formą przemocy wobec starszych jest przemoc psychiczna i ekonomiczna.

Jakie mogą być formy przemocy wobec osób starszych

Główne formy przemocy to:

• izolowanie

• zabieranie pieniędzy (np. emerytury czy renty)

• wytykanie choroby i niepełnosprawności

• szantażowanie, groźby, wyzwiska

• ograniczanie swobody decyzji

• straszenie oddaniem do domu opieki

• wmawianie choroby psychicznej

• wymuszanie zmian w testamencie

• obciążanie zawyżonymi kosztami (np. kredytami lub pożyczkami)

• skłanianie do darowizn

• zaniedbywanie, niezapewnienie jedzenia, leków, higieny osobistej, opieki medycznej

• opuszczenie przez opiekunów, pozostawienie bez opieki.

Kto i gdzie stosuje przemoc wobec osób starszych lub niepełnosprawnych 

Przemoc wobec starszych ma miejsce najczęściej w domach lub instytucjach opiekuńczych. Sprawcami są członkowie najbliższej rodziny (współmałżonek, dzieci, wnukowie) lub opiekunowie instytucjonalni. Sprawcy zwykle mają z ofiarą silny emocjonalnie i długotrwały kontakt – są to najczęściej najbliżsi. Dlatego ofiary wstydzą się, boją, mają poczucie winy, a nawet usprawiedliwiają sprawców i ukrywają problem. Czasami też nie mają świadomości, że takie traktowanie jest przemocą.

Jakie są rodzaje przemocy

Przemocą nazywamy każde zachowanie, które poniża, ogranicza wolność, narusza prawa, a także powoduje psychiczne lub fizyczne cierpienie drugiej osoby. Może to być działanie jednorazowe bądź też mieć charakter powtarzający się; być działaniem robionym umyślne lub zaniechaniem. Do najczęściej występujących form przemocy należy: 

• fizyczna – jest nią zachowanie agresywne skutkujące bólem, fizycznymi obrażeniami, pogorszeniem zdrowia (m.in. bicie, popychanie, kopanie); 

• psychiczna – zalicza się do niej zachowanie agresywne, najczęściej w formie ataków słownych, sprawiające emocjonalny ból bądź cierpienie (m.in. upokarzanie, szydzenie, szantaż, kontrolowanie). Celem jest zmniejszenie poczucia własnej wartości, wzbudzenie w ofierze strachu orz pozbawienie jej bezpieczeństwa; 

• ekonomiczna – ma na celu wykorzystanie finansowe lub uzależnienie ekonomiczne ofiary od sprawcy; 

• seksualna – zmuszenie ofiary do podjęcia współżycia lub niechcianych zachowań seksualnych, sadyzm; 

• zaniedbanie – odmowa wypełniania obowiązku opieki lub nienależyte jej sprawowanie (m.in. ograniczanie jedzenia i picia, niezmienianie środków higieny osobistej, niepodawanie leków);